سازمان پایتخت‌ها و شهرهای اسلامی
سازمان پایتخت‌ها و شهرهای اسلامی (The Organization of Islamic Capitals and Cities) به اختصار (OICC) یک نهاد بین‌المللی و غیرانتفاعی وابسته به سازمان همکاری اسلامی (OIC) است. این سازمان از هرگونه فعالیت سیاسی یا مداخله در امور داخلی کشورها خودداری می‌کند و تمامی فعالیت‌های آن معطوف به تحقق اهداف تعیین‌شده در اساسنامه آن است.
سازمان در سال ۱۹۸۰ میلادی (۱۴۰۰ هجری قمری) تأسیس شد. مقر اصلی آن در شهر مقدس مکه مکرمه و دبیرخانه کل آن در شهر جده، پادشاهی عربستان سعودی قرار دارد. منابع مالی سازمان از حق عضویت سالانه، درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها، کمک‌های مردمی، نهادها، شهرداری‌ها، دولت‌ها و سایر منابع مورد تأیید تأمین می‌شود.
این سازمان دارای جایگاه مشورتی کلی نزد شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد (ECOSOC) و نیز وضعیت مشورتی نزد صندوق کودکان ملل متحد (UNICEF) و سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO) است. همچنین عضو چندین نهاد بین‌المللی دیگر می‌باشد. زبان‌های کاری این سازمان عبارت‌اند از: عربی، انگلیسی و فرانسوی.
OICC با دارا بودن ۱۹۴ عضو از چهار قاره (آسیا، آفریقا، اروپا و آمریکای جنوبی) شامل ۱۶۵ شهر و پایتخت عضو فعال از ۵۴ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی، ۹ شهر ناظر از ۶ کشور غیرعضو و ۲۰ عضو وابسته شامل وزارتخانه‌ها، کمیسیون‌ها، مراکز پژوهشی و دانشگاه‌های همسو با اهداف سازمان، فعالیت می‌نماید.
تأسیس این سازمان بر اساس قطعنامه شماره ۹/۹/پ در نهمین اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای اسلامی در داکار (سنگال) در تاریخ ۲۴ آوریل ۱۹۷۸ (۱۷ جمادی‌الاول ۱۳۹۸ هجری قمری) تصویب شد. اساسنامه آن نیز در دهمین اجلاس (فاس، مراکش) در تاریخ ۸ مارس ۱۹۷۹ (۱۰ جمادی‌الثانی ۱۳۹۹ هجری قمری) با قطعنامه شماره ۲۵/۱۰/پ به تأیید رسید. سازمان در نخستین کنفرانس عمومی خود در شهر مکه در تاریخ ۲۹–۳۰ ژانویه ۱۹۸۰ (۱۱–۱۲ ربیع‌الاول ۱۴۰۰ هجری قمری) به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد. در این نشست، اساسنامه سازمان به تصویب رسید، اعضای شورای اداری انتخاب شدند و نخستین دبیرکل برگزیده شد. نام سازمان در دومین کنفرانس عمومی (اسلام‌آباد، ۸ تا ۱۰ آوریل ۱۹۸۲) با تصویب قطعنامه شماره ۵/۲/ع به "سازمان پایتخت‌ها و شهرهای اسلامی" تغییر یافت.
مأموریت، چشم‌انداز و اهداف
اهداف سازمان:
- حفظ هویت و میراث پایتخت‌ها و شهرهای اسلامی؛
- تحقق و تقویت توسعه پایدار در شهرهای عضو و تدوین و توسعه الگوهای جامع شهری، نظام‌ها و برنامه‌هایی در راستای رشد و شکوفایی ابعاد شهری، زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی؛
- ارتقاء سطح خدمات و تأسیسات شهری در شهرهای اسلامی؛
- توسعه ظرفیت‌سازی در میان شهرها و جوامع اسلامی؛
- تحکیم روابط مودت، برادری و همکاری میان پایتخت‌ها و شهرهای اسلامی و هماهنگی و حمایت از همکاری‌های مشترک میان آن‌ها.
-
ساختار
- کنفرانس عمومی: عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری در سازمان است که مسئول تعیین سیاست‌های کلان بر اساس اهداف سازمان می‌باشد. این نشست هر سه سال یک‌بار با حضور نمایندگان شهرهای عضو فعال برگزار شده و ریاست آن بر عهده شهردار شهر میزبان یا نماینده وی است.
- شورای اداری: متشکل از حداکثر ۲۸ عضو فعال، از جمله اعضای دائم مانند مکه مکرمه، مدینه منوره، قدس شریف و دبیرکل سازمان است. این شورا مسئول پیگیری اجرای مصوبات کنفرانس عمومی و اداره امور سازمان بین دو نشست اصلی می‌باشد.
- دبیرخانه کل: مستقر در شهر جده، عربستان سعودی است و زیر نظر دبیرکل، امور اجرایی روزانه سازمان را پیگیری می‌کند.
- صندوق همکاری شهرهای اسلامی: منبعی مالی برای حمایت از پروژه‌های خدمات شهری، حفاظت از محیط زیست و میراث فرهنگی، طرح‌های پژوهشی، برنامه‌های آموزشی و همکاری‌های فنی در میان شهرهای عضو است.
- جایزه سازمان: طرحی برای تشویق متخصصان در حوزه مدیریت شهری، حمایت از تحقیقات علمی و ترویج کاربرد فناوری‌های دیجیتال در شهرداری‌ها.
-
انواع عضویت
اعضای فعال: شامل پایتخت‌ها و شهرهای کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی که به اساسنامه پایبند بوده و حق عضویت را به‌طور منظم پرداخت می‌کنند.
اعضای ناظر: شامل شهرهایی از کشورهای غیرعضو سازمان همکاری اسلامی که در راستای اهداف OICC فعالیت دارند و توسط شورای اداری پذیرفته شده‌اند.
اعضای وابسته: شامل وزارتخانه‌ها، کمیسیون‌ها، مراکز پژوهشی و دانشگاه‌هایی که در راستای مأموریت سازمان فعالیت می‌نمایند.
دبیرخانه
صندوق پستی: ۲۹۱۹، مکه مکرمه ۲۱۹۵۵، عربستان سعودی
تلفن: ۱۲ ۹۶۶ ۵۵۰۵۱۹۵
نمابر: ۱۲ ۹۶۶ ۵۵۰۵۰۹۵
دبیرخانه کل سازمان:
صندوق پستی: ۱۳۶۲۱، جده ۲۱۴۱۴، عربستان سعودی
تلفن: ۱۲ ۹۶۶ ۶۹۸۱۹۵۳
نمابر: ۱۲ ۹۶۶ ۶۹۸۱۰۵۳
-
مرکز آموزش و توسعه سازمان:
-
آدرس: قاهره، خیابان امین سمی، از خیابان کاخ‌العینی، نزدیک اداره پست زین‌العابدین
تلفن و نمابر: ۲ ۲۰۲ ۲۷۹۶۲۹۲۲
ایمیل: webmaster@oicc.org
وب‌سایت: https://www.oicc.org/en